به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از کاشان، مسجد و مدرسه آقابزرگ از جمله زیباترین و باشکوه ترین مساجد تاریخی ایران در نیمه دوم قرن ۱۳ هجری توسط حاجی محمد تقی خانبان از بازرگانان و تجار بنام کاشان جهت اقامه نماز جماعت و تدریس دامادش حاجی ملا مهدی دوم نراقی در محله ملاهای کاشان و در مجاورت بقعه خواجه تاج الدین ساخته شد.
این بنا بر اساس الگوی کهن گودال باغچه بنا شده و دارای سردر همراه با کتیبه، هشتی ورودی، شبستان تابستان نشین و زمستان نشین، گنبدخانه و گلدسته ها؛ صحن و رواق ها به همراه محراب کاشی کاری، سردابه و بادگیرها، حجره ها و مَدرس و آب انبار و آبریزگاه می باشد. مقبره خاندان بزرگ نراقی نیز در ضلع شرقی این بنا واقع شده است.
به استناد کتیبه های موجود؛ ساخت این بنای تاریخی ارزشمند در حدود دو دهه زمان برده است.
مسجد و مدرسه آقابزرگ کاشان در تاریخ ۱۳۳۰/۰۹/۱۱ شمسی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آغار به کار ساخت بنای مسجد آقا بزرگ کاشان که پنج طبقه و تنها مسجد پنج طبقه ی جهان است از دوره ی سلطنت آقا محمد خان قاجار شروع شده و در سال های اولیه دوره ی سلطلنت ناصرالدین شاه به پایان رسیده است؛ پس قدمت آن به قرن ۱۳ هجری قمری باز می گردد. دلیل بیان این تاریخ نیز کتیبه هایی است که هنوز در مسجد باقیمانده است.
در سال ۱۱۹۲هجری قمری زلزله ای در محل کنونی این مسجد اتفاق افتاده است که چنین به نظر می رسد که این مسجد بر بقایای این زلزله بنا شده باشد و جالب اینکه با گذشت این همه سال هنوز ساختمان این مجموعه، محکم و استوار قابل استفاده و بازدید است، البته بعد از گذشت چند سال از ساخت بنا تغییراتی در آن داده شده و برخی قسمت ها مانند در و پنجره ها به دلایلی مثلا وجود موریانه ها ترمیم گشته اما در حالت کلی دست نخورده باقی مانده و ظاهر زیبای خود را به همان شکلی که در ابتدا بوده حفظ کرده است.
مسجد اقا بزرگ کاشان جدای از اینکه یکی از دیدنی ترین جاذبه های شهر تاریخی کاشان محسوب می شود و همه ساله مورد بازدید و مهمان نگاه عده ی زیادی از گردشگران و مسافران به این شهر زیبا می باشد استفاده های دیگری نیز دارد. از جمله اینکه مدرسه ی طلاب در شهر کاشان است. در واقع در بخش حیاط تحتانی مسجد یک تعداد حجره که در مسجد حکم کلاس درس در مدارس عادی را دارد و محل تحصیل طلاب می باشد بنا شده است. این حجره ها در کنار هم مدرسه ی علمیه آقا بزرگ را شکل می دهند و طلاب می توانند در این مکان زیبا، هنری و معنوی به تحصیل علوم دینی بپردازند.
مهم ترین و اصلی ترین ویژگی این مسجد با این همه زیبایی و چشم نوازی، معماری خاصی است که نگاه هر بیننده ای را مجذوب خود می کند و او را به فکر فرو می برد. از جمله ویژگی های خاص معماری این بنا، ساخت گنبدخانه ی آن بر روی ۸ پایه بسیار بزرگ و محکم است که مانند ستون هایی استوار در زیر گنبدخانه قد الم کرده و آن را سر پا نگه داشته است.
این ویژگی در معماری سایر مساجد قدیمی ایران کمتر به چشم می خورد و علت به کار گیری آن در این مسجد آب و هوای گرم کاشان در فصل تابستان است. معمار این بنا با زیرکی کامل فضایی را در مسجد مهیا کرده که هوا در آن جریان داشته و محیط را خنک تر کند. در نتیجه محراب این مسجد مانند سایر مساجد در قسمت جنوبی قرار ندارد بلکه محراب در دیواری که دور تا دور گنبدخانه را در بر گرفته است بنا شده و قسمت های جنوب، جنوب شرقی و جنوب غربی گنبدخانه مانند سایر قسمت ها کاملا باز و آزاد است که هوا به راحتی در فضا در جریان باشد.
در اطراف مسجد آقا بزرگ مقبره خواجه تاج الدین در فاصله تقریبی ۵۰ متری از مسجد است و در واقع دقیقا در کنار آن قرار گرفته است. بارگاه مقدس عبدالله بن موسی بن جعفر در فاصله تقریبی ۶۰۰ متری، حمام سلطان امیر احمد، خانه تاریخی بروجردی ها و خانه تاریخی عباسیان هر سه در فاصله تقریبی ۱ کیلومتری مسجد قرار دارد که دارای جذابیت و لذت تماشاست.
انتهای پیام./
نظر شما